Het blijkt dat Aziatische vrouwen veel minder last hebben van opvliegers tijdens de overgang. In Japan schijnen ze niet eens een woord voor opvliegers te hebben! Hoe kan dat? Men denkt dat dit kan liggen aan een verschil in voedingspatroon. Aziatische vrouwen eten vaak meer sojaproducten dan Westerse vrouwen. Soja behoort tot de fyto-oestrogenen en is een rijke bron van isoflavonen.

Wat zijn fyto-oestrogenen eigenlijk en in welke voedingsbronnen kom je ze tegen? Helpen supplementen met fyto-oestrogenen tegen overgangsklachten? In dit artikel gaan we daar dieper op in.

In dit artikel

Allemaal aan de soja om minder last van opvliegers te hebben?

Helpt soja dus tegen opvliegers? Zo simpel ligt dit niet. Er is bijvoorbeeld een bepaalde darmflora nodig om soja te kunnen omzetten tot werkzame stoffen. En de darmflora van westerse en Aziatische vrouwen tonen verschillen.

Aziatische vrouwen hebben meestal een ander microbioom (het totaal van bacteriën en virussen in met name de darmflora) dan Westerse vrouwen. Dit leidt tot een verschil in de mate waarin ze isoflavonen kunnen opnemen uit de voeding. Waarschijnlijk kan 40% van de westerse vrouwen de soja niet omzetten.

Dus of voor westerse vrouwen soja helpt tegen opvliegers is maar zeer de vraag. Maar het is wel interessant om dieper in te gaan op fyto-oestrogenen en de rol hiervan bij overgangsklachten en de menopauze in het algemeen.

Wat zijn fyto-oestrogenen eigenlijk?

Fyto-oestrogenen kunnen de werking van oestrogenen in ons lichaam in lichte mate nabootsen. Het zijn geen hormonen echter, fyto-oestrogenen zijn plantaardig en komen in zeker 300 plantaardige voedingsmiddelen voor.

Fyto-oestrogenen kunnen we alleen via voeding binnenkrijgen, de mens kan ze namelijk niet zelf maken. Vanwege de gunstige werkig op de gezondheid (de FDA merkt fyto-oestrogenen bijvoorbeeld aan als stoffen die het optreden van hart en vaatziektes kunnen verminderen) worden fyto-oestrogenen ook in supplementen aangeboden.

De belangrijkste groepen fyto-oestrogenen zijn isoflavonen, coemestanen en lignanen.

“Fyto-oestrogenen hebben een oestrogene werking in het lichaam maar zijn geen hormonen”

In welke voeding zitten fyto-oestrogenen?

Isoflavonen komen in kleine hoeveelheden voor in peulvruchten zoals kikkererwten en bonen, maar ook in appels, druiven, rode wijn en olijfolie. Toppers zijn soja, hop en rode klaver, zij bevatten duidelijk hogere concentraties isoflavonen.
Coumestanen zitten met name in kiemen zoals alfalfa en tuinkers, spliterwten en pintobonen.
Lignanen zitten in pitten en zaden, veenbessen, groene thee, saliethee en de meeste groenten. Lijnzaad is de absolute topper en bevat 100 keer meer lignanen dan andere voedingsmiddelen.

Hoe werkt een fyto-oestrogeen voor je?

Fyto-oestrogenen lijken qua chemische structuur op het vrouwelijke oestrogeen. Deze gelijkenis stelt hen in staat het effect van oestrogeen na te bootsen. De werking is wel een stuk zwakker dan ons lichaamseigen oestrogeen.

“Fyto-oestrogenen ondersteunen een balans in je hormoonhuishouding”

Het bijzondere aan fyto-oestrogenen is dat ze een zogenaamde adaptogene werking hebben. Dat wil het volgende zeggen: als je oestrogeenniveaus laag zijn hebben ze een oestrogeeneffect door zich te binden aan de oestrogeenreceptoren.

Zijn je eigen oestrogeenniveaus hoog dan blokkeren ze juist de oestrogeenreceptoren, waardoor je lichaamseigen oestrogenen geen toegang meer hebben. Fyto-oestrogenen ondersteunen zodoende een balans in je hormoonhuishouding.

in de pre-menopauze is er vaak sprake van relatief teveel oestrogeen wat klachten kan geven als toenemende mate van PMS of hormonale migraine. Dan is het fijn als de werking van oestrogeen wordt afgezwakt.

Later in de overgang komen klachten juist voort uit een laag niveau van oestrogeen. Dan is het fijn als de oestrogene werking juist aanwezig is.

"Dit zou elke vrouw in de overgang moeten weten ..."

Wil jij ook meer controle krijgen over je eigen lichaam? Minder last van opvliegers, beter slapen en beter je figuur behouden?

Kom erachter hoe je zelf jouw overgangsklachten kan verminderen!

Zijn fyto-oestrogenen goed voor je gezondheid?

Aan fyto-oestrogenen worden verschillende gunstige gezondheidseffecten toegeschreven (3).

Vermindering van overgangsklachten

Fyto-oestrogenen worden vaak ingezet tegen opvliegers. Ook helpen ze bij hevig menstrueel bloedverlies – iets dat vaak voorkomt in de overgang – vanwege het regulerende effect van fyto-oestrogenen op de hormoonbalans. Lees meer in ons blog over menstruatieklachten in de overgang.

Verlaagd risico bij verschillende ziektebeelden

Fyto-oestrogenen worden in verband gebracht met verlaagde risico’s op hart- en vaatziekten, obesitas, borstkanker en andere vormen van kanker. De FDA merkt fyto-oestrogenen dan ook aan als stoffen die het optreden van hart en vaatziektes kunnen verminderen.

Helpen fyto-oestrogenen écht bij overgangsklachten?

Ja! De werking van fyto-oestrogenen bij overgangsklachten is specifiek onderzocht. Een meta-analyse waarin de resultaten van 7000 vrouwen bekeken zijn gaf aan dat fyto-oestrogenen significant minder opvliegers gaven en minder vaginale droogheid. Op nachtzweten werd geen significant effect gezien (4).

“Uit studies blijkt dat fyto-oestrogenen zorgen voor minder opvliegers en minder vaginale droogheid”

Wat zegt de huisarts over fyto-oestrogenen?

De huisarts raadt fyto-oestrogenen noch aan, noch af volgens hun NHG-standaard. NHG: “Er is onvoldoende bewijs om het gebruik van fyto-oestrogenen in normale doseringen af te raden dan wel aan te raden.” Men wil meer info over de bijwerkingen op lange termijn.

Welke bijwerkingen zijn beschreven bij gebruik van fyto-oestrogenen?

In tegenstelling tot de gunstige gezondheidsclaims, hebben de (anti) oestrogene eigenschappen van fyto-oestrogenen ook aanleiding gegeven tot bezorgdheid, zoals een verhoogd risico op kanker in oestrogeengevoelige organen.

De berichtgeving blijft tegenstrijdig welke rol fyto-oestrogenen nu precies spelen. En bij wélke doseringen van welke fyto-oestrogenen dat nu precies zou spelen. Want je hebt vele verschillende zoals je hierboven kon lezen.

De meeste aandacht gaat in dit kader uit naar de isoflavonen en hun rol bij het voorkomen van dan wel versnellen van borstkanker. Men is er niet uit.

“De berichtgeving omtrent de veiligheid van fyto-oestrogenen bij kanker is niet heel duidelijk. De European Food Safety Authority (EFSA) heeft isoflavonen als veilig aangemerkt mits deze niet te lang achtereen gebruikt worden”

Een interessant feit is dat de EFSA isoflavonen als veilig heeft aangemerkt (5). Zij stellen in hun rapport uit 2015 het volgende: Vrouwen in en na de overgang kunnen veilig voedingssupplementen met isoflavonen slikken.

Volgens Dr. Alicja Mortensen, voorzitster van de EFSA blijkt dat isoflavonen uit voedingssupplementen tot 150 milligram geen schade veroorzaken bij vrouwen tijdens of na de overgang (5). Wel wordt aangeraden isoflavonen niet te lang achtereen te gebruiken.

Is er een verband tussen isoflavonen en borstkanker?

Zoals je net las is er nog niet echt een eenduidig antwoord wat de rol is van fyto-oestrogenen bij het voorkomen dan wel versnellen van borstkanker. Bij een (aanleg voor) hormoongevoelige kanker worden fyto-oestrogenen daarom tot op heden afgeraden.

Ook bij schildklierklachten is het overigens verstandig met je arts te overleggen. Producten met isoflavonen zouden de werking van schildkliermedicatie kunnen beïnvloeden.

Waar moet ik op letten bij het kopen van een fyto-oestrogeen supplement?

Wat alle genoemde onderzoeken ook naar boven haalden is de grote wisselingen in kwaliteit en samenstelling van de onderzochte fyto-oestrogeen supplementen. Volgens Consumer Reports wisselde de hoeveelheid actief product in de supplementen tussen 5 en 140% van de aangegeven hoeveelheid.

“Zoek een supplement waarin een gestandaardiseerd extract in is verwerkt. Dan zit in elke pilletje evenveel werkzame stof”

De hoeveelheid actief product wisselt met de extractie, met de plantensoort met het weer en het jaar van oogsten. Dit benadrukt het belang van het gebruik van preparaten waarin een gestandaardiseerd extract is verwerkt! Dan zit in elk pilletje evenveel werkzame stof.

Zoek je een plantaardig middel bij overgangsverschijnselen?

Er zijn veel middelen tegen overgangsklachten verkrijgbaar die fyto-oestrogenen bevatten. Als je overweegt deze te gaan gebruiken is het belangrijk dat je op een paar dingen let zodat je zeker weet dat je iets koopt dat kan werken. We schrijven hier uitgebreider over in ons artikel ‘Hoe kies je het beste middel tegen overgangsklachten‘.

Wil je nou geen product met fyto-oestrogenen en wil je wél graag plantaardige middelen gebruiken tegen overgangsklachten? Dat kan ook zeker! Kies dan voor een product zoals zilverkaars, MenoElle of Pycnogenol. Zij werken anders en zijn vrij van isoflavonen.

Heb je wat aan dit blog gehad? Heb je nog vragen of heb je zelf tips? Reageer dan even onderaan deze pagina. Iedere reactie krijgt een antwoord van ons terug!

Producten uit dit artikel

Populair

MenoElle bij overgangsklachten_voorkant verpakking

Menoelle® Tabletten voor brede ondersteuning bij overgangsverschijnselen (60 tabletten)

Vanaf: €21,95

Een nieuw, ánder middel voor vrouwen in de overgang dat wereldwijd succesvol is. Voor brede ondersteuning tijdens de overgang zonder fyto-oestrogenen / isoflavonen of bijwerkingen.

Kies variant

Populair

Life Extension Estrogen for Women_voorkant

Life Extension Estrogen for Women voor betere hormoonbalans (30 capsules)

Vanaf: €33,50

Een uniek combinatiepreparaat op basis van zeer krachtige fyto-oestrogenen. Het geeft brede ondersteuning bij overgangsverschijnselen en is volledig plantaardig.

Kies variant

Populair