De eerste keer dat ik dacht dat de natuur toch niet zo goed in elkaar zat was tijdens de bevalling van mijn dochter. Een mens is gemaakt om een kind na 9 maanden te baren?! Nou ben ik een grote vrouw (1,78m) en mijn kindje was maar 6 pond maar om die eruit te krijgen …! Zo kan het niet bedoeld zijn dacht ik toen en nu nog steeds.

En nu dan dus in de overgang. Waarom kom eigenlijk je in de overgang? Wederom denk ik: “klopt dit wel?” Ik heb er mijn menopauze-bijbeltje op nageslagen en triomfantelijk zie ik dat ik gelijk heb: het blijkt inderdaad niet te kloppen! De overgang is een foutje van de natuur.

Oh, die vrouwelijke hormonen!

In de hersenen ligt de hypofyse, een klein endocrien kliertje. Deze scheidt 2 hormonen af: FSH en LH. Deze twee hormonen sturen de granulosacellen aan (de cellen waar oestrogenen worden gemaakt).

Elke maand gaan een aantal follikels (onrijpe eicellen met een paar granulosacellen eromheen) rijpen. De FSH concentraties nemen toe, de follikel rijpt en oestrogeenproductie neemt toe.

Oestrogenen komen vervolgens in de bloedbaan, komen bij de hypofyse aan en de FSH productie neemt af zodat er maar één follikel uiteindelijk rijp wordt. Het LH hormoon zorgt voor de eisprong.

Geen bevruchting? Oestrogeenspiegel daalt weer waardoor uiteindelijk weer meer FSH wordt vrijgegeven etc. etc. Denk maar aan al die mooie maanden met onbegrepen emotionele momenten, bitsigheid en zoetheidsaanvallen en uiteindelijk die fijne menstruatie.

En dan … zijn de follikels op … gemiddeld zijn we dan 51 jaar. Ik loop weer fijn voorop (zucht). Geen follikel dus geen oestrogeen zoals eerst! Wel veel FSH trouwens (zo meten ze dat je in de menopauze bent). Maar oestrogeen is verbonden met zoveel processen in ons lichaam, hoe kan de natuur dit zo geregeld hebben?

Zonder evolutie geen overgang

Het antwoord ligt in de evolutie. Toen de homo sapiens ontstond, zo’n 150 000 jaar geleden, was de gemiddelde levensverwachting slechts 20 jaar. En vóór 20 jaar had een vrouw meer dan voldoende follikels, ze kwam gewoonweg niet in de overgang. De overgang is echt pas iets van de laatste eeuw!

Nu wordt de vrouw in Nederland gemiddeld 84 jaar oud, ze zal één derde van haar leven dus in de menopauze doorbrengen. Helemaal geen slecht idee hier eens even goed bij stil te gaan staan dus.

Tegenwoordig leven we langer dan het moment van menopauze

Niet alleen qua menopauze speelt de evolutie vrouwen parten

Overigens blijft dat bevallen toch ook een evolutionair puntje te hebben. De homo sapiens ontwikkelde een groot hoofd met veel hersenen maar het vrouwenbekken heeft die stap in de evolutie niet meegedaan en is dus (te) nauw voor onze hoofden. Met als gevolg moeder- en kindsterfte, ook iets om bij stil te staan …

Leuk en interessant artikel? Deel deze aflevering van Faye’s blog op social media!